Nowe zasady pozwolą na przekazanie firmy i majątku rodzinnego fundacji rodzinnej, która będzie nim profesjonalnie zarządzać.
Będzie ona mogła być tworzona w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów.
Fundator w statucie będzie mógł określić szczegółowy cel fundacji rodzinnej. Może nim na przykład być zarządzanie majątkiem w tym przedsiębiorstwem rodzinnym. Celem fundacji ma być ochrona tego majątku (nawet przed zbytnim rozdrobnieniem związanym z dziedziczeniem), a przy tym realizowanie świadczenia dla beneficjentów, bez zagrożeń dla integralności majątku rodzinnego i płynności finansowej spółek, w których udziały posiada fundacja rodzinna.
Beneficjentem będą mogły być dwie kategorie podmiotów: osoba fizyczna lub organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego. Beneficjentem będzie mógł być także fundator.
Dla kogo fundacja rodzinna?
Fundację rodzinną mogą założyć osoby fizyczne, które wniosą do niej majątek o minimalnej wartości stu tysięcy złotych. W praktyce fundację rodzinną jako mechanizm sukcesji powinni rozważyć właściciele firm rodzinnych o statusie dużych i średnich przedsiębiorstw lub właściciele majątku prywatnego o znaczącej wartości niezależnie od konfiguracji rodzinnej, ponieważ niesie ona za sobą wiele zalet w zakresie sukcesji, a w szczególności:
- finansowe zabezpieczenie członków rodziny,
- oddzielenie spraw biznesowych i rodzinnych,
- utrzymanie majątku w jednych rękach i ochrona majątku,
- efektywne zarządzanie majątkiem i jego pomnażanie,
- planowanie sukcesji w perspektywie wielu pokoleń,
- możliwość wycofania się fundatora – przedsiębiorcy z aktywnego prowadzenia biznesu, bez utraty dochodów.
Organy fundacji rodzinnej
- Zarząd – prowadzi sprawy fundacji – funkcja zbliżona do Zarządu w spółkach
kapitałowych i realizuje cele określone w statucie – min. spełnia świadczenia przysługujące beneficjentom.
- Zgromadzenie beneficjentów – zbliżone uprawnieniami do Zgromadzenia Wspólników
lub Zgromadzenia Akcjonariuszy.
- Rada Nadzorcza – nie musi być powoływana, może składać się z jednego członka. Obowiązuje, gdy beneficjentów jest więcej niż 25 osób.
Podatki
Opodatkowanie fundacji rodzinnej i beneficjentów co do zasady uwzględnia związki rodzinne z fundatorem i jest neutralne podatkowo.
Założenie fundacji rodzinnej oraz przekazanie do niej majątku nie będzie opodatkowane (brak PCC i CIT w tym zakresie).
Fundacja rodzinna będzie płacić CIT 15% pobierany dopiero w momencie przekazywania środków beneficjentom (brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodów i amortyzacji).
Beneficjenci będący osobami fizycznymi, jako podatnicy PIT, będą zwolnieni z podatku, jeśli będą fundatorem oraz jego małżonkiem, wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, pasierbem, ojczymem lub macochą (najbliższa rodzina). Pozostali zapłacą 15% PIT.
Beneficjenci będący organizacjami pozarządowymi będą płacić CIT na dotychczasowych zasadach, w tym będą mogli skorzystać z obowiązującego zwolnienia przedmiotowego.
Przykłady finansowania
Z dochodów i majątku fundacji rodzinnej będzie można finansować np. koszty utrzymania, kształcenia lub leczenia beneficjentów albo wydatki na cele statutowe organizacji pozarządowej prowadzącej działalność pożytku publicznego. Beneficjenci – wskazani przez fundatora – będą tworzyć zgromadzenie beneficjentów, które będzie się zbierać w określonych przypadkach (np. przy uzupełnianiu składu danego organu, zatwierdzeniu sprawozdania finansowego). Fundacja rodzinna – podobnie jak inne osoby prawne – będzie działać poprzez zarząd i będzie mogła podlegać wewnętrznemu nadzorowi rady nadzorczej.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/fundacja-rodzinna dostęp z dnia 18.05.2023
https://www.rp.pl/opinie-prawne/art38496961-ramirez-wolkiewicz-pulapka-podatkowa-czy-wyczekiwane-remedium dostęp z dnia 19.05.2023
https://www.muratorplus.pl/biznes/prawo/fundacja-rodzinna-2023-ustawa-ktora-chroni-polskie-firmy-rodzinne-od-kiedy-zmiany-w-przepisach-co-to-aa-e7wF-dHQt-xFLH.html dostęp z dnia 19.05.2023
