Zakup towarów od kontrahentów spoza kraju wiąże się często z dodatkowymi obowiązkami w zakresie podatku VAT. Zależnie od tego czy transakcja dotyczyła kontrahenta z Unii czy też z spoza Unii Europejskiej, na nabywcy ciąży obowiązek wykazania tych transakcji w odpowiednich pozycjach deklaracji JPK V7M, deklaracji VAT UE lub też związanych z procedura celną.
Zasadniczo w świetle art. 9 ustawy o podatku od towarów i usług wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów to nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego, z którego rozpoczęto wysyłkę lub transport. Oczywiście dla takiej transakcji muszą być spełnione jeszcze dodatkowe warunki określone w wymienionym artykule. Dla rozpoznania takiej transakcji istotny jest statut nabywcy:
– musi być nim podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika,
– bądź osoba prawna niebędąca podatnikiem;
– dokonujący dostawy towarów musi także mieć statut podatnika.
Rozpoznanie transakcji jako wewnątrzwspólnotowe nabycie rodzi obowiązek wykazania takiej transakcji w deklaracji JPK VATM oraz informacji podsumowującej VATUE.
Zdarzyć może się jednak sytuacja, w której dostawca towaru, z kraju innego niż Polska uprawniony jest w swoim kraju do stosowania procedury VAT marża. Podobnie jak w Polsce, podatnik w takiej sytuacji wykazuje wartość podatku VAT od podstawy będącej różnicą między wartością sprzedaży a kosztem zakupu. Te szczegółowe rozwiązania zawarte są w Rozdziale 4 ustawy o VAT, który zawiera unormowania w zakresie stosowania tej szczególnej procedury.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 4 przywołanej ustawy, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów nie występuje, gdy dostawa towarów używanych, w wyniku której ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju, jest opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4 i 5 (regulacje dotyczące opodatkowania m.in. towarów używanych w procedurze VAT marża), a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.
Innymi słowy, jeśli przedmiotem dostawy są towary używane i dostawa ta została opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego na zasadach odpowiadających polskim przepisom w zakresie procedury VAT marża to w tym przypadku nie mamy do czynienia z WNT.
Kiedy może zaistnieć taka sytuacja?
Zgodnie z art. 120 ust.4 podstawą opodatkowania jest marża w przypadku, gdy podatnik dokonuje dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio w celu odsprzedaży w ramach prowadzonej działalności. Z analizy art. 120 ust. 10 wnioskować możemy, że procedurę tę można zastosować, jeśli podatnik nabył te towary od:
- osoby fizycznej z zagranicy, nieprowadzącej działalności gospodarczej,
- przedsiębiorcy, który nie osiągnął obrotów, które powodowałyby konieczność opodatkowaniem VAT-em (zwolnienie podmiotowe),
- podmiotów niebędących płatnikami VAT-u, korzystających ze zwolnienia przedmiotowego, np. lekarzy prowadzących działalność gospodarczą,
- zagranicznego komisu lub platformy sprzedażowej działającej na zasadzie komisu.
Zaznaczyć należy, że istotne z punktu podatnika jest posiadanie dokumentu dowodzącego istnienie prawa do wykorzystania tej procedury. Dokumentem takim będzie niewątpliwie faktura zawierająca stosowne informacje. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 10 maja 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.175.2018.1.KB, wskazał, że w przypadku stosowania procedury szczególnej dla towarów używanych faktura powinna zawierać wyrazy: „procedura marży – towary używane”.
Ponieważ przepisy w tym zakresie w poszczególnych państwach członkowskich mogą nieco różnić się, należy zachować szczególną uwagę podczas weryfikacji danego zdarzenia gospodarczego.
Mam takie faktury VAT marża z Estonii i zawierają one opis:
VAT Margin scheme, Art 313 of Council Directive 2006/112/EC
Trzeba pamiętać, że nie jest to WNT.