Prowadzenie własnej firmy wbrew pozorom wcale nie jest łatwe. Trzeba bowiem nie tylko spełniać różne zobowiązania wobec rozmaitych instytucji państwowych (np. opłacać podatki albo ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za siebie i zatrudnianych pracowników). Bardzo ważne jest też dbanie o konkurencyjną pozycję na rynku oraz zdobywanie nowych klientów. Wszystkie te czynniki w znaczący sposób wpływają na kondycję finansową firmy, która w praktyce przesądza o jej dalszej działalności w danej branży. Oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa warto dokonywać w różnych sytuacjach, choćby po to, aby wiedzieć, czy w danym momencie opłaca się inwestować np. w nowe technologie. Warto jednak zastanowić się, skąd czerpać rzetelne informacje na temat sytuacji finansowej prowadzonego przez siebie podmiotu gospodarczego.
Ocena kondycji finansowej firmy – kiedy warto ją przeprowadzać?
W praktyce oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa zazwyczaj dokonuje się dopiero wówczas, gdy przedsiębiorca planuje wziąć kredyt bądź też zastanawia się nad pozyskiwaniem nowych inwestorów w celu nawiązania z nimi mniej lub bardziej długofalowej współpracy. Oczywiście w tym czasie ciąży już na nich obowiązek rzetelnego przeprowadzenia takiej ocen.
Warto jednak mieć świadomość konieczności regularnego monitorowania sytuacji finansowej tak, aby można było odkryć, w jaki sposób określone zdarzenia gospodarcze wpłynęły na stan posiadanych aktywów i pasywów oraz wysokość firmowego majątku. Koniecznie ocenę kondycji finansowej przedsiębiorstwa należy wykonać tuż przed planowaną inwestycją oraz natychmiast po jej zakończeniu. Dzięki temu właściciel firmy ma świadomość tego, jak dane przedsięwzięcie wpłynęło na aktywa i pasywa. W dłuższej perspektywie czasowej pozwala to natomiast na podjęcie dalszych korzystnych decyzji wpływających pozytywnie na stan finansów przedsiębiorstwa zarówno w obecnym czasie, jak i w niedalekiej przyszłości.
Skąd czerpać dane o kondycji finansowej firmy?
Dane o kondycji finansowej przedsiębiorstwa powinny być zaczerpnięte z rzetelnych, sprawdzonych źródeł. Szczególnie pomocna w tym względzie okazuje się dokumentacja księgowa prowadzona przez cały okres dotychczasowej działalności danej organizacji. Na pewno warto zajrzeć do ksiąg rachunkowych, przede wszystkim tych pochodzących z kilku ostatnich lat.
Zgromadzone tam dane – pomimo ich niewątpliwej wartości ekonomicznej – nie są wystarczające do tego, aby wyłącznie na ich podstawie przesądzać o rzeczywistej aktualnej kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Niewątpliwie najbardziej pomocne w tym względzie okazują się informacje zgromadzone w różnego rodzaju szczegółowych sprawozdaniach finansowych oraz bilansach, w których znajduje się zestawienie składników majątkowych przedsiębiorstwa, którymi dysponuje ono w danym czasie (aktywów), a także źródeł ich finansowania (pasywów). Takie zestawienia sporządza się zwykle na zakończenie danego roku obrotowego. Aby zatem móc rzetelnie ocenić sytuację finansową przedsiębiorstwa, warto szczegółowo przestudiować zawarte w bilansie dane.
Analiza wskaźnikowa
Zgromadzone w poszczególnych dokumentach suche dane ekonomiczne w praktyce mogą nie przynieść przedsiębiorcy jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o faktyczną kondycje finansową prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W takiej sytuacji warto na podstawie wybranych informacji wykonać tzw. analizę wskaźnikową. W jej trakcie bierze się pod uwagę różne wskaźniki, do których można zaliczyć m.in.:
- wskaźnik struktury finansowania – określający stosunek poszczególnych pozycji pasywów do ogólnej sumy pasywów albo jej części,
- wskaźnik płynności – wskazujący na stosunek bieżących aktywów do ciążących na firmie zobowiązań,
- wskaźnik dynamiki kapitałów – liczony jako stosunek aktualnego poziomu pasywów w stosunku do analogicznej wartości zanotowanej w innym czasie,
- wskaźnik efektywności zastosowania kapitałów – mierzony jako stosunek dochodu bądź przychodu albo kosztu do ogólnej wartości kapitału.
Bardzo ważną rolę w ocenie sytuacji finansowej firmy pełnią także inne wskaźniki. Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na wskaźniki kapitału własnego oraz obcego. W tym pierwszym przypadku całkowitą sumę kapitału własnego dzieli się przez ogólną wartość pasywów.
Otrzymany w ten sposób wynik mnoży się przez 100 procent. Podobnie postępuje się ze wskaźnikiem struktury kapitału obcego. W tym wypadku również całkowitą wartość obcego kapitału dzieli się przez ogólną wartość pasywów, a następnie otrzymaną w ten sposób wartość mnoży się przez 100 procent. Z kolei do obliczenia wskaźnika stopnia zadłużenia przedsiębiorstwa wykorzystuje się iloraz wartości kapitału własnego oraz kapitału obcego pomnożony przez 100 procent. W ten sposób bada się realne szanse na zwiększenie rentowności danego przedsiębiorstwa.
Oczywiście, wymienione składniki nie stanowią wszystkich wskaźników, na podstawie których bada się sytuacją finansową firmy. Są to jednak najpopularniejsze wskaźniki wykorzystywane w analizach ekonomicznych.
Źródła:
- http://bc.pollub.pl/Content/8655/PDF/analiza.pdf (dostęp z dnia 20.11.2021 r.)
- http://www.pswbp.pl/files/malgorzata_parafiniuk/ANALIZA_FINANSOWA-skrypt_2018.pdf (dostęp z dnia 16.11.2021 r.)
