Wynagrodzenie minimalne, to, krótko mówiąc, kwota minimalna, jaką pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę powinien zarabiać na pełnym etacie. W przypadku wypłaty niższego wynagrodzenia pracodawca zobowiązany jest do wyrównania pensji do minimum ustawowego.
Od czego zależy wysokość płacy minimalnej ?
Warto zaznaczyć również, że od wysokości minimalnej płacy zależy także wiele innych świadczeń, między innymi takich jak:
- odprawa pieniężna (np. wyższe odprawy w przypadku zwolnień grupowych, gdzie obowiązuje limit do 15-krotności minimalnego wynagrodzenia),
- dodatek za pracę w porze nocnej (Zgodnie z Kodeksem Pracy są to godziny od 21 do 7 rano. Dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej wynosi 20 procent. Dodatek ten liczy się nie od wysokości wynagrodzenia godzinowego danego pracownika, lecz od wynagrodzenia minimalnego – wyjątkiem są sytuacje, gdzie firma wprowadzi wyższe, korzystniejsze dla pracownika dodatki.),
- podstawa wymiaru zasiłków,
- odszkodowanie z tytułu rozwiązania przez pracownika umowy o pracę na skutek stosowania mobbingu (nie może być niższe niż miesięczna płaca minimalna),
- wynagrodzenie postojowe (przy pełnym etacie jest to 60 proc. wynagrodzenia miesięcznego, ale stawka nie może być niższa niż minimalna płaca),
- odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
Dodatkowo pamiętać trzeba, że w świetle obowiązującego prawa, do wysokości minimalnego wynagrodzenia nie wlicza się:
- dodatku za pracę w nadgodzinach,
- nagrody jubileuszowej,
- odprawy emerytalnej,
- odprawy rentowej.
| Oczywiście wraz ze wzrostem minimalnej płacy rosną również koszty zatrudnienia pracownika. |
Płaca minimalna w roku 2021
Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę określana jest co roku. W ubiegłym roku ze względu na epidemię koronawirusa, terminy dotyczące prac nad ustaleniem wysokości płacy minimalnej zostały zmodyfikowane. Rząd „ustawą covidową” wydłużył czas na przedstawienie swojej propozycji płacy minimalnej do 31 lipca. Z kolei Rada Dialogu Społecznego miała na negocjacje 10 dni. Reasumując, wysokość minimalnego wynagrodzenia określił rząd. Ostatni raz minimalną płacę udało się uzgodnić z RDS w 2010 r.
Do 15 czerwca 2021 roku rząd był zobowiązany do przekazania Radzie Dialogu Społecznego swojej propozycji dla podwyżki. W związku, z czym rządowa propozycja wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2022 roku wyniosła 3000 zł brutto. Minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych ma wynieść 19,60 zł brutto.
Dla porównania minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 stycznia tego roku wynosi 2800 zł brutto, o 200 zł więcej niż w minionym roku tj. o 7,1%. Natomiast minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych wzrosła z 17 do 18,30 zł brutto, czyli o 1,30 zł. Przedstawiciele pracowników, pracodawców i rządu na rozmowy i wypracowanie wspólnego stanowiska mają 30 dni. Ustalona w tym gronie wysokość minimalnego wynagrodzenia jest następnie do 15 września ogłaszana w Monitorze Polskim jako obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów.
Natomiast w przypadku gdy w tym terminie Rada Dialogu Społecznego nie uzgodni wysokości płacy minimalnej, wówczas decyzje w tym zakresie podejmie Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. Ustalone przez Radę Ministrów kwoty jednak nie mogą być niższe niż zaproponowane Radzie Dialogu Społecznego do negocjacji. W obecnej sytuacji prawdopodobne wydaje się, że powyższa propozycja podwyżki płacy minimalnej o 200 zł (do poziomu 3000 zł) stanie się ostateczna, gdyż różnice zdań w Radzie Dialogu Społecznego wydają się zbyt duże, by związkowcy i pracodawcy uzgodnili wspólne stanowisko. Do tego warto dodać, iż właśnie z 2020 r. na 2021 r. (lata pandemii COVID-19) podwyżka wyniosła właśnie 200,00 zł – z 2600,00 zł na 2800,00 zł brutto.
Tym bardziej że najniższych wzrostów spodziewają się pracodawcy, dla których podwyżka oznacza wyższe koszty zatrudnienia pracownika. Pracodawcy stoją po stronie minimalnego wzrostu płacy minimalnej, a więc 184,70 zł. Takie rozwiązanie uzasadniają trudną sytuacją ekonomiczną wielu przedsiębiorców wywołaną pandemią koronawirusa. Zaznaczyć należy, że oczywiście wraz z najniższym wynagrodzeniem wzrosną też inne świadczenia: odprawy, dodatki za pracę w nocy, składki ZUS na preferencyjnych zasadach, odszkodowania za mobbing lub dyskryminację – są to tylko przykładowe zobowiązania, które wzrosną wraz z podwyżką minimalnego wynagrodzenia.
Wyższa płaca minimalna to również wyższe świadczenia, które są z nią powiązane, ale też i wyższe składki do ZUS. Przedsiębiorcy, którzy skorzystają z tzw. małego ZUS-u, zapłacą w 2022 roku składki społeczne od podstawy, która wyniesie 3000 zł x 30 proc. = 900 zł.
Co za tym idzie, odprowadzą na ubezpieczenie:
• emerytalne: 900 zł x 19,52 proc. = 175,68 zł
• rentowe: 900 zł x 8 proc. = 72 zł
• chorobowe: 900 zł x 2,45 proc. = 22,05 zł
• wypadkowe: 900 zł x 1,67 proc. = 15,03 zł
Razem z ubezpieczeniem chorobowym, które w przypadku przedsiębiorców jest dobrowolne, przedsiębiorca będący na małym ZUS-ie zapłaci 284,76 zł miesięcznie, a bez chorobowego 262,71 zł. Do tego należy doliczyć jeszcze składkę zdrowotną, która prawdopodobnie ma zostać podniesiona od przyszłego roku do 9 procent (nie została tutaj wzięta pod uwagę, gdyż nie ma jeszcze odpowiedniej ustawy co do tej kwestii).
Źródła:
1. https://next.gazeta.pl/next/7,151003,27248092,placa-minimalna-2022-ile-wyniesie-prof-wojciechowski-czesc.html (dostęp z dnia 28.06.2021 r.)
2. https://polskatimes.pl/placa-minimalna-2022-od-1-stycznia-najnizsza-pensja-ma-wynosic-3000-zl-brutto-minimalna-stawka-godzinowa-w-2022-r-ma-wynosic/ar/c3-15664354 (dostęp z dnia 30.06.2021 r.)
3. https://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/8192529,placa-minimalna-2022-odprawy-dodatki-za-prace-w-nocy-skladki-zus.html (dostęp z dnia 01.07.2021 r.)
4. https://www.pit.pl/aktualnosci/minimalne-wynagrodzenie-2022-ile-na-reke-wiecej-w-skali-miesiaca-1005659 (dostęp z dnia 01.07.2021 r.)
5. https://www.rp.pl/Place/306159948-Placa-minimalna-2022—rzad-proponuje-kolejna-podwyzke.html (dostęp z dnia 02.07.2021 r.)
6. https://www.money.pl/gospodarka/kogo-wyzsza-placa-minimalna-najbardziej-uderzy-po-kieszeni-6651275499146112a.html (dostęp z dnia 02.07.2021 r.)
