Zasiłek chorobowy jest świadczeniem wypłacanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (bądź pracodawcę) osobom objętym ubezpieczeniem społecznym (obowiązkowym lub dobrowolnym), które stały się niezdolne do wykonywania pracy w okresie trwania ubezpieczenia chorobowego. Jakie warunki musi spełniać osoba świadcząca pracę na umowę zlecenie żeby mogła otrzymać świadczenie?
Każda osoba, która objęta jest ubezpieczeniem chorobowym ma prawo do zasiłku chorobowego. Nie ma znaczenia czy jest to ubezpieczenie obowiązkowe, czy dobrowolne, zatem osoby świadczące pracę na podstawie umowy zlecenie również mogą liczyć na takie świadczenie.
Aby z niego skorzystać, zleceniobiorca musi wypełnić pisemny wniosek, który powinien trafić do zleceniodawcy. Ten z kolei ma obowiązek zarejestrować zleceniobiorcę w ZUS-ie. Należy jednak mieć na uwadze, że do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, nie mogą przystąpić osoby posiadające status studenta do 26 roku życia (takie osoby są objęte ubezpieczeniem z tytułu nauki), ani osoby, które korzystają z ubezpieczeń społecznych (emerytalne i rentowe)- dobrowolnie. Z świadczenia chorobowego można przystąpić tylko wtedy, gdy składki te opłacane są obligatoryjnie.
Czas oczekiwania na zasiłek chorobowy
Wykonując pracę na podstawie umowy zlecenie, prawo do zasiłku chorobowego powstaje po upływie 90. dni nieprzerwanego okresu ubezpieczenia. Do tych dni wlicza się również poprzednie okresy ubezpieczenia, jednak przerwa między nimi nie może być dłuższa niż 30 dni, chyba, że przerwa związana była z urlopem wychowawczym lub bezpłatnym, lub odbywaniem służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.
Warto zwrócić uwagę, na to że zasiłek macierzyński i opiekuńczy przysługuje od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniom.
Istnieje możliwość otrzymania zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia. Taka możliwość dotyczy osób, które są absolwentami szkół, którzy przystąpił lub zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym w terminie 90. dni od dnia ukończenia szkoły. Taka możliwość przysługuje też posłom i seniorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w terminie 90. dni od dnia ukończenia kadencji, osobom, osobom, których niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, a także osobom korzystającym z ubezpieczenia obowiązkowego, którzy mają wcześniejszy, co najmniej dziesięcioletni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.
Wymagane dokumenty
Zleceniobiorca musi dostarczyć zwolnienie lekarskie (oryginał), poprawnie wypełniony formularz ZUS Z-3 wykazujący osiągnięte przychody, które stanowią podstawę do naliczenia składki chorobowej.
Takie dokumenty zleceniobiorca musi dostarczyć zleceniodawcy. Jeśli ten nie jest płatnikiem zasiłków, jest zobowiązany przekazać otrzymane dokumenty do ZUS-u.
Zasiłek dla zleceniobiorcy przysługuje od pierwszego dnia choroby. Warto mieć na uwadze, że zleceniodawca nie wypłaca przez pierwsze 33 bądź 14 dni zwolnienia wynagrodzenia chorobowego.
Deklaracja ZUS
Obowiązkowym jest wykazanie zasiłku dla zleceniobiorcy w deklaracji ZUS. Natomiast w przypadku, gdy zleceniobiorca choruje przez okres całego miesiąca, należy go wykazać tylko w deklaracji RSA z podaniem kodu tytułu ubezpieczenia 04 11 xx, a także z kodem świadczenia przerwy 313.
W sytuacji, gdy zleceniobiorca choruje niepełny miesiąc, to koniecznym jest wykazanie dwóch raportów. Pierwszy to RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx i podaniem wynagrodzenia które stanowi podstawę wymiaru składek społecznych i zdrowotnych. Drugi zaś to RSA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx i wynagrodzeniem stanowiącym podstawę wymiaru składek społecznych i zdrowotnego.
Wysokość zasiłku chorobowego
W sytuacjach, gdy niezdolność do pracy powstała w okresie ciąży, podczas badań kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów lub poddania się zabiegom ich pobrania, bądź gdy niezdolność powstała w drodze do pracy lub w drodze z pracy zasiłek chorobowy będzie wynosił 100% podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast w innych przypadkach, zasiłek chorobowy miesięczny wynosi 80%, zaś za okres pobytu w szpitalu wysokość ta wynosi 70% postawy wymiaru składek.
Co warto wiedzieć, w sytuacji, gdy umowa zlecenie dobiegnie końca, zasiłek chorobowy wciąż przysługuje, pod warunkiem że osoba stała się niezdolna do pracy po ustaniu ubezpieczenia chorobowego na czas nie krótszy niż 30 dni (bez przerwy) i ta niezdolność powstała w ciągu 14 dni od ustania ubezpieczenie chorobowego, bądź w okresie do 3 miesięcy od ustania ubezpieczenia chorobowego w sytuacjach choroby zakaźnej ujawniającej się później niż po 14 dniach od faktycznego zachorowania.
