Strona korzysta z plików cookies i innych technologii automatycznego przechowywania danych do celów statystycznych, realizacji usług i reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawień przeglądarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Okay!

Nieopłacone faktury za nabycie środka trwałego a odpisy amortyzacyjne w PIT

Nieopłacone faktury za nabycie środka trwałego a odpisy amortyzacyjne w PIT

Ulga na złe długi w podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych pojawiła się w roku 2020.

Sprzedawcy mają możliwość skorzystania z tego narzędzia w odniesieniu do niezapłaconych faktury sprzedaży.

Rozwiązanie to zostało skonstruowane na wzór ulgi na złe długi w podatku VAT.

Na czym polega ulga na złe długi w PIT? Kto ma możliwość z niej skorzystać a kto wręcz ma obowiązek? Jak ulga odnosi się do nabycia środków trwałych za które nie została dokonana zapłata? Co z ryczałtem? Na te i wiele innych wątpliwości odpowiedzi udzielono w niniejszej publikacji.

Czym jest ulga na złe długi w podatku dochodowym od osób fizycznych PIT?

Ulga na złe długi w PIT to możliwość z której może skorzystać sprzedawca i dotyczy ona obniżenia dochodu w skali podatkowej lub podatku liniowym (przychodu w ryczałcie) o faktury sprzedaży w kwocie netto, za które sprzedawca w określonym terminie nie otrzymał zapłaty w całości lub w części.

Natomiast ulga na złe długi w PIT po stronie podatnika, który nie zapłacił za fakturę kosztową rodzi obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania.

Trzeba uwypuklić niezwykle ważną kwestię a mianowicie:

  1. sprzedający ma możliwość a nie obowiązek zastosować ulgę na złe długi w PIT,
  2. nabywca, który nie uregulował faktury kosztowej ma obowiązek skorygować koszty (zwiększyć dochód w podatku liniowym i skali podatkowej) o niezapłaconą fakturę.

Warunki skorzystania z ulgi na złe długi w PIT w skali podatkowej albo podatku liniowym

Jak mówi art. 26i ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 (zwana dalej ustawą o PDOF) podstawa opodatkowania skalą podatkową albo podatkiem liniowym:

  1. u sprzedawcy – może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności (należność z faktury sprzedaży), która nie została uregulowana lub zbyta, natomiast zmniejszenia sprzedawca dokonuje w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie,
  2. u dłużnika nabywcy – podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty (faktura kosztowa do zapłaty), które nie zostało uregulowane, natomiast zwiększenia dłużnik – nabywca dokonuje w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.

Co bardzo ważne zmniejszenia albo zwiększenia podstawy opodatkowania PIT (skala podatkowa albo podatek liniowy) podatnik dokonuje gdy do dnia złożenia zeznania podatkowego wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta a zobowiązanie po stronie dłużnika nie zostało zapłacone.

UWAGA: Jeżeli podatnik poniósł stratę z działalności gospodarczej rozliczając się według skali podatkowej albo podatkiem liniowym (stratę ze źródła z działalności gospodarczej) podatnik kwotę straty: po stronie sprzedającego – może zwiększyć o zaliczoną do przychodów należnych wartość wierzytelności (należność z faktury sprzedaży), która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie, po stronie kupującego – podlega zmniejszeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty (faktura kosztowa do zapłaty), które nie zostało uregulowane, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.

Przez świadczenie pieniężne ustawodawca rozumie wynagrodzenie za dostawę towaru lub wykonanie usługi w transakcji handlowej.

Natomiast przez transakcję handlową umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa poniżej, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.

Stronami transakcji handlowej mogą być:

  1. przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162),
  2. podmioty prowadzące działalność, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,
  3. podmioty, o których mowa w art. 4, 5, 6 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710),
  4. osoby wykonujące wolny zawód,
  5. oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych,
  6. przedsiębiorcy z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Definicje te pochodzą z art. 4 pkt 1 i 1a ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 893).

Na jakim etapie podatnik powinien zastosować ulgę na złe długi w PIT w skali podatkowej albo podatku liniowym

Sprzedawca może zastosować ulgę na złe długi:

  1. na etapie składania zeznania rocznego, (weryfikuje czy w roku podatkowym za który składa zeznanie roczne występują faktury które nie zostały opłacone w ciągu 90 dni) – art. 26i ust 5 ustawy o PDOF,
  2. na etapie obliczania zaliczek na podatek dochodowy (weryfikuje czy w okresie rozliczeniowym, który aktualnie rozlicza występują faktury dla których minęło 90 dni) – art. 44 ust. 17, 18 i 19 ustawy o PDOF.

W przypadku stosowania ulgi na etapie obliczania zaliczki na podatek dochodowy w podatku liniowym albo skali podatkowej dochód stanowiący podstawę obliczenia tej zaliczki:

  1. u sprzedawcy – może być zmniejszony o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się począwszy od okresu rozliczeniowego, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie, do okresu, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta,
  2. u nabywcy – podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki dokonuje się począwszy od okresu rozliczeniowego, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie, do okresu, w którym zobowiązanie zostanie uregulowane.

Co bardzo ważne zmniejszenia dochodu u sprzedawcy albo zwiększenia dochodu u nabywcy dokonuje się, jeżeli do dnia terminu płatności zaliczki na podatek dochodowy (czyli do 20 dnia miesiąca następnego po miesiącu rozliczeniowym):

  1. wierzytelność (po stronie sprzedawcy) nie została uregulowana lub sprzedana,
  2. zobowiązanie (po stronie nabywcy) nie zostało zapłacone.
UWAGA: Podatnik – sprzedawca może skorzystać z ulgi na złe długi albo w zeznaniu rocznym albo na etapie obliczania zaliczek na podatek dochodowy w skali podatkowej albo podatku liniowym. Musi wybrać jedną z dwóch metod korzystania z ulgi i stosować ją na cały rok podatkowy w którym istnieją niezapłacone faktury powyżej 90 dni.

Przykład 1

Osoba fizyczna będący czynnym podatnikiem VAT prowadząca działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym wystawiła fakturę sprzedaży na firmę będącą czynnym podatnikiem VAT (stosującą także podatek liniowy) dnia 08.08.2022r. o terminie płatności 15.08.2022r. opiewającą na kwotę 2.000 zł netto.

Sprzedawca nie otrzymał zapłaty w ciągu 90 dni licząc od dnia 15.08.2022r., ani też do dnia 20.12.2022r. czyli do dnia terminu płatności zaliczki na podatek dochodowy za okres 11/2022r. Faktura sprzedaży nie została opłacona też do końca roku 2022.

W tym wypadku:

  1. sprzedawca ma możliwość skorzystania z ulgi na złe długi w PIT w rozliczeniu za miesiąc 11/2022r. albo w zeznaniu rocznym PIT-36L składanym za rok 2022 (jeśli na etapie obliczenia zaliczki, wówczas obniżenia dochodu sprzedawca dokonuje za okres 11/2022r. o kwotę 2.000 zł),
  2. nabywca ma obowiązek w rozliczeniu za miesiąc 11/2022r. albo w zeznaniu rocznym PIT-36L składanym za rok 2022 zwiększyć swój dochód o kwotę niezapłaconej faktury (jeśli na etapie obliczenia zaliczki to obowiązkowe zwiększenie dochodu nabywca dokonuje za okres 11/2022r. o kwotę 2.000 zł).

Nieuregulowana faktura za nabycie środka trwałego a odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów firmy nabywcy

Ulga na złe długi w PIT dotyczy także nieopłaconych faktur za zakup składników majątku zaliczanych do środków trwałych u nabywcy.

Przykład 2

Osoba fizyczna będący czynnym podatnikiem VAT prowadząca działalność gospodarczą opodatkowaną skalą podatkową wystawiła fakturę sprzedaży na firmę będącą czynnym podatnikiem VAT (stosującą podatek liniowy) dnia 01.07.2022r. o terminie płatności 15.07.2022r. opiewającą na kwotę 200.000 zł netto.

Sprzedawca nie otrzymał zapłaty w ciągu 90 dni licząc od dnia 15.07.2022r., ani też do końca roku 2022. Nabywca od miesiąca 08/2022r. rozpoczął dokonywanie amortyzacji liniowej.

W tym wypadku:

  1. sprzedawca ma możliwość skorzystania z ulgi na złe długi w PIT w rozliczeniu za miesiąc 10/2022r. albo w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za rok 2022 (jeśli na etapie obliczenia zaliczki, wówczas obniżenia dochodu sprzedawca dokonuje za okres 10/2022r. o kwotę 200.000 zł),
  2. nabywca ma obowiązek w rozliczeniu za miesiąc 10/2022r. albo w zeznaniu rocznym PIT-36L składanym za rok 2022 zwiększyć swój dochód o kwotę niezapłaconej faktury (jeśli na etapie obliczenia zaliczki to obowiązkowe zwiększenie dochodu nabywca dokonuje za okres 10/2022r. o kwotę 200.000 zł).

Należy w tym miejscu zacytować uzasadnienie stosowania ulgi na złe długi w PIT od projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (druk 3475).

W uzasadnieniu tym prawodawca wskazuje w jaki sposób stosować ulgę na złe długi w PIT po stronie dłużnika – nabywcy. Oto fragment „Korekty dokonywane będą wyłącznie w odniesieniu do wierzytelności oraz zobowiązań powstałych w związku z transakcjami handlowymi, jeżeli z tytułu tych transakcji przynajmniej u jednej ze stron określa się przychody lub koszty uzyskania przychodów, bez względu na termin ich ujęcia w tych przychodach lub kosztach uzyskania przychodów.

Przykładowo, jeśli podatnik nabędzie środek trwały, od którego dokonuje odpisów amortyzacyjnych rozliczanych przez 3 lata, to korekta podstawy opodatkowania uzależniona zostanie wyłącznie od terminu zapłaty kontrahentowi za ten środek trwały a nie od okresu amortyzacji.”

Co z ryczałtem?

Warto wspomnieć, iż w art. 4 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 1993) ustawodawca pozwala także korzystać z ulgi na złe długi u podatników stosujących ryczałt ewidencjonowany.

Przychody z działalności gospodarczej opodatkowane ryczałtem pomniejszone już o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorcy jak i 50% zapłaconej składki zdrowotnej:

  1. u sprzedawcy – mogą być zmniejszone o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności (należność z faktury sprzedaży), która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze lub rachunku lub w umowie,
  2. u nabywcy – podlegają zwiększeniu o związaną z prowadzoną działalnością wartość zobowiązania z tytułu zakupu towaru do zapłaty (faktura kosztowa do zapłaty), które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze lub rachunku lub w umowie.

Widać wyraźnie, iż nie tylko sprzedawca może obniżyć przychody o niezapłacone faktury. Nabywca będący dłużnikiem ma obowiązek zwiększyć przychody opodatkowane ryczałtem o wartość niezapłaconej faktury.

UWAGA: Ulgę na złe długi zarówno w skali podatkowej, podatku liniowym czy ryczałcie sprzedawca może zastosować jeżeli: dłużnik – nabywca na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, należność nie uległa przedawnieniu czyli od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności, transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium RP.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *