Zarówno osoba prawna, jak i osoba fizyczna są podmiotami prawa cywilnego. Oba podmioty posiadają inne uprawnienia, oraz każde z nich posiada swoją indywidualność w obrocie gospodarczym. Określenia osoba prawna, czy osoba fizyczna są dość często stosowane, jednak nie dla wszystkich są one jasne, w poniższym artykule dowiesz się, jakie są między nimi różnice.
Osoba fizyczna
Osoba fizyczna to każdy żyjący człowiek, bez względu na płeć, czy wiek. Z kodeksu cywilnego wynika, że osoba fizyczna ma:
- zdolność prawną od chwili urodzenia (zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków),
- zdolność do czynności prawnych (możliwość nabywania praw i zobowiązań).
Osoby fizyczne, które ukończyły 13 lat oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych, natomiast z chwilą uzyskania pełnoletności osoba fizyczna uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych.
Osoby, które nie ukończyły 13 roku życia oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie nie mają zdolności do czynności prawnych.
Osoba prawna
Kodeks cywilny mówi, że osobami prawnymi są: Skarb Państwa oraz jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Inne poza Skarbem Państwa osoby prawne to: Spółki – akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością, Przedsiębiorstwa państwowe, Jednostki samorządu terytorialnego, Banki, Spółdzielnie, Stowarzyszenia, Kościoły itp.
Różnica między osobą prawną, a osobą fizyczną
Różnica między osobą prawną, a osobą fizyczną dotyczy momentu, w którym zyskuje się zdolność prawną. Osoba fizyczna zyskuje tę zdolność w momencie narodzin, natomiast w przypadku osób prawnych zdolność uzyskuje się w momencie jej powstania, czyli aby osoba prawna powstała, konieczne jest jej utworzenie. Przykładowo utworzenie spółki z o.o. można założyć ją przez: podpisanie umowy spółki, lub poprzez akt założycielski – gdy ma być to jednoosobowa spółka z o.o. dokumenty te muszą zostać sporządzone w formie aktu notarialnego.
Jak już wspomnieliśmy, osoby fizyczne nabywają zdolność stopniowo – z wiekiem. Osoby prawne nabywają zdolność do czynności prawnych z chwilą wpisu do właściwego rejestru – takim rejestrem może być np. Krajowy Rejestr Sądowy (KRS). Zawsze jest to pełna (a nie np. ograniczona) zdolność do czynności prawnych.
Osoby fizyczne oraz osoby prawne mogą prowadzić działalność gospodarczą. Czyli status przedsiębiorcy może mieć zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. Różnice między nimi są jednak zauważalne na wielu płaszczyznach.
Osoba fizyczna — działalność gospodarcza
Osoby fizyczne mogą prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą. Do zalet można zaliczyć minimum formalności i brak opłat przy zakładaniu, a także możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości. Jednak należy pamiętać, że przedsiębiorca odpowiada za wszystkie zaciągnięte zobowiązania firmy. Do pozostałych uciążliwości związanych z prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej zalicza się obowiązek odprowadzania co miesiąc składek ZUS. JDG sprawdza się, gdy firma działa na niewielką skalę, natomiast gdy jej struktury się rozrastają, lepszym rozwiązaniem będzie spółka, np. z o.o
Osoba prawna — działalność gospodarcza
Status przedsiębiorcy może otrzymać również osoba prawna. Prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki jest poprzedzone dość skomplikowaną procedurą jej założenia. Przykładowo spółkę z o.o. założyć może minimum jeden założyciel. Umowa musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, konieczny jest także wpis do KRS – taka spółka posiada osobowość prawną.
Prowadzenie działalności w formie spółki z.o.o wiąże się z korzyściami, do głównych atutów należy możliwość ograniczenia odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki. Spółkom łatwiej jest pozyskać środki na dalszy rozwój np. gdy ze swoimi produktami czy usługami chcą one wyjść poza rynek krajowy.
Źródła:
- https://www.gov.pl/web/ia/osoba-fizyczna (dostęp z dnia 04.08.2022 r.)
- https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/97,pojecie.html (dostęp z dnia 05.08.2022 r.)
- https://businessinsider.com.pl/twoje-pieniadze/prawo-i-podatki/osoba-fizyczna-a-osoba-prawna-co-nalezy-o-nich-wiedziec/76ekxm6 (dostęp z dnia 05.08.2022 r.)
