Każdy podmiot zobowiązany jest do realizacji określonych przez ustawy obowiązków względem płacenia składek w określonych terminach za każdy miesiąc kalendarzowy. Oczywiście za niewykonywanie obowiązków wobec ZUS, a więc za niewywiązywanie się z nich, istnieją w konsekwencji dla danego podmiotu pewne sankcje.
Wszystkie sankcje są podzielone na dwie grupy — te związane z wymiarem finansowym i nie finansowym, ponieważ nie wszystkie sankcje będą dla przedsiębiorcy karą pieniężną. Jednakże nie zmienia to faktu, że jakakolwiek sankcja jest dla przedsiębiorcy dolegliwa.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może stosować instrumenty wynikające z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w tym w szczególności:
- wystąpienie do sądu grodzkiego z wnioskiem o ukaranie karą grzywny,
- naliczenie odsetek za zwłokę,
- wymierzenie opłaty dodatkowej,
- wszczęcie postępowania egzekucyjnego,
- zabezpieczenie na majątku płatnika poprzez wystąpienie do sądu
- rejonowego z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, wnioskiem o wpis
- hipoteki oraz złożenie wniosku do Urzędu Skarbowego o ustanowienie
- zastawu skarbowego,
- oraz z innych regulacji ustawowych:
– złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z zakresu ubezpieczeń społecznych, określonych przepisami Kodeksu karnego,
– zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika do sądu upadłościowego,
– wystąpienie do sądu upadłościowego z wnioskiem o pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej lub pełnienia określonej funkcji,
– wykluczenie wykonawcy z postępowania o uzyskanie zamówienia publicznego w związku z zaleganiem w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne,
– zgłoszenie wniosku do sądu rejestrowego o dokonanie wpisu w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych
– złożenie wniosku o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym.
