Zasiłek macierzyński otrzymuje osoba zatrudniona na umowę o pracę, ale również może go otrzymać osoba, która pracuje na umowie zlecenie lub samozatrudnieniu. Komu przysługuje wspomniany zasiłek?
Dla wyjaśnienia: zasiłek macierzyński to świadczenie pieniężne, które przysługuje osobom ubezpieczonym. Jednakże zasiłek ten może otrzymać tylko jeden rodzic – matka lub ojciec dziecka.
Zasiłek macierzyński podobnie, jak urlop macierzyński może otrzymać osoba, która urodzi dziecko lub przyjmie na wychowanie (dziecko do lat 7, w wyjątkowych sytuacjach do 10) lub jest rodziną zastępczą. Podstawą do otrzymania zasiłku jest podleganie ubezpieczeniu chorobowemu – przy umowie o pracę jest to obowiązkowe, natomiast przy umowie zlecenie i samozatrudnieniu jest dobrowolne.
Wspomniany zasiłek jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych rodzicom, jeśli dziecko (dzieci) urodziło (y) się w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Jak wspominaliśmy na początku, zasiłek wypłacany jest tylko jednej osobie – matce lub ojcu przebywającym na urlopie:
macierzyńskim – od 20 do 37 tygodni,
tacierzyńskim – za część urlopu macierzyńskiego, której nie wykorzystała matka dziecka,
rodzicielskim – za 32 tygodnie w przypadku urodzenia lub przysposobienia jednego dziecka, i 34 tygodnie w przypadku urodzenia lub przysposobienia dwójki lub więcej dzieci,
ojcowskim – za 14 dni trwania tego urlopu, niezależnie od liczby urodzonych dzieci.
Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego pracownika to przeciętne miesięczne wynagrodzenie. Wysokość zasiłku macierzyńskiego w przypadku urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego jest uzależniona od deklaracji matki, na jaki czas chce go otrzymywać:
- 100 % podstawy wymiaru – przysługuje, jeżeli kobieta nie zamierza skorzystać z urlopu rodzicielskiego; 100 proc. zasiłku przysługuje przez cały okres urlopu macierzyńskiego,
- 80 % podstawy wymiaru – przysługuje, jeżeli kobieta po urodzeniu dziecka będzie wnioskowała o urlop rodzicielski; wniosek musi złożyć nie później niż 21 dni po porodzie; 80 proc. podstawy wymiaru przysługuje podczas urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego;
- 60 % podstawy wymiaru – przysługuje, jeżeli kobieta przekroczy 21-dniowy termin złożenia wniosku o urlop rodzicielski; 100 proc. zasiłku przysługuje podczas urlopu macierzyńskiego, a 60 proc. podczas urlopu rodzicielskiego.
Wysokość zasiłku macierzyńskiego przysługującego ojcu w trakcie urlopu ojcowskiego wynosi 100 % wynagrodzenia lub przychodu, będącego podstawą wymiaru składek ubezpieczeniowych.
Warto podkreślić, iż przy umowie zlecenia nie obowiązuje okres wyczekiwania – kobieta zatrudniona na zleceniu otrzyma zasiłek macierzyński od pierwszego dnia ubezpieczenia.
